Презентация "Каспийское море" (11 класс) по географии – проект, доклад

§30. Каспий теңізі

Шектесетін елдер: Қазақстан. Иран. Ресей. Түрікменстан. Әзірбайжан. Теңіз түрі: Жабық Тұзды Тұрақты Табиғи Құятын өзендер: Еділ өзені Ауданы: 3,626,000 км² Ұзындығы: 1,030 км Ені: 435 км Су бетінің ауданы: 371,000 км² Көлемі: 78,200 км³ Орташа тереңдігі: 184 м Тереңдігі: 1,025 м Су деңгейі: -28 м Жасы: 250 жыл

Қосымша мәлімет

Ірі шығанақтары: Маңғыстау шығанағы, Қазақ шығанағы, Қарабұғазкөл, тағы басқа 50-ге тарта аралдар бар (ірілері: Құлалы, Шешен, Артем, тағы басқа). Ірі түбектері: Маңғыстау түбегі, Апшерон, Аграхан, Красноводск, Шелекен.

Экологиясы

Каспий теңізінде мұнай-газ өндіру және мұнай өңдеу кешендерінің дамуына байланысты Казақстанның батыс өңірінде қалыптасқан табиғат, әлеуметтік, экономикалық жөне экологиялық жағдай. Каспий теңізі — әлемдегі шаруашылық маңызы зор ең ірі тұйык, су алабы. Жыл бойына Каспий теңізінің деңгейі желқума-желбөгет құбылыстарының нәтижесінде 0,5 — 1 м-ге дейін ауытқып отырады.

§31. Арал теңізі

Арал теңізі —Қазақстан мен Өзбекстан шекарасында орналасқан теңіз. Арал теңізі, Кайнозой дәуірінің орта шетінде, яғни бұдан 21 млн. 1200 жыл бұрын Каспий теңізіне қосылып жатқан. Теңіз XX ғасырда ауданы жағынан (68 мың км2) әлемде төртінші орында болған болатын, бірақ 1960 жылдардан бастап теңіздің суы азайып келеді. Көлдің түрі: ағынсыз көл, су қойма Құятын өзендері: Амудария, Сырдария Ауданы: 17,160 км² (2004), 28,687 км² (1998), 68,000 км² (1960) Су бетінің ауданы: 1,549,000 км2

Қосымша мәлемет

1989 жыл 2003 жыл 2009 жыл

Теңіздің тартылуы

Экологиялық ахуалы

Оның апатқа ұшырағанға дейінгі көлемі – 1066 км³, тереңдігі – 30-60 метр, тұздылығы – 10-12% болған. Сол кездерде жылына 50-150 мың балық ауланса, теңіз жағасынан едәуір мөлшерде бұлғын терісі игерілген. жергілікті жердің тарихи-табиғи ерекшеліктерін ескермеу; ауыл шаруашылығын дұрыс жоспарламау, судың қорын есепке алмау; суды өте көп қажет ететін күріш, мақта дақылдарын барынша көбейтіп жіберу; жерді игерудің агротехникалық шараларын сақтамау және суды үнемді пайдаланбау; табиғат ресурстарын пайдалануға жіберілген қателіктер мен оны меңгерудің ғылыми тұрғыдан негізделмеуі болып табылады.

Себеп-салдары